700x700.jpg)
Het is donderdagmiddag. Herman Diender opent in de vakanties en op afspraak de deur van zijn museum aan de Boven Nieuwstraat. Een kabinet vol speelgoed en dierbare herinneringen dat jong en oud doet watertanden. Over de Vloer in het Speelgoedkabinet. "Ik verzamel alles", vertelt Herman Diender, omringd door kostbaar speelgoed. "Ruwweg van de jaren '50, tot nu."
Veel speelgoedmusea tonen ouderwetse collecties. "Kinderen en hun ouders hebben daar steeds minder mee. Waar de meeste speelgoedmusea stoppen, bij de opkomst van het moderne blik, begin ik. Blikken speelgoed uit Duitsland, Japan en Hong Kong. Vrijwel alles was in mijn jeugd 'Made in Hong Kong'. Treinen kwamen nog wel uit Duitsland en poppenhuizen uit Europa, al verhuisde ook die productie meer en meer naar het verre oosten.."
"Ik speelde vroeger met meccano. Met schroefjes, boutjes en moertjes. Ruim honderd jaar geleden bedacht door Frank Hornby, een Amerikaanse boekhouder en tevens bedenker van de dinky toy. Mijn jeugdheld. Vroeger had ik nooit genoeg materiaal voor een hoge hijskraan. Nu wel. Veel heb ik bij elkaar gescharreld op rommelmarkten. Fischer technik en technisch lego hebben in de loop der jaren de plaats van meccano ingenomen. Kijk eens hoe mooi gemaakt, met kleine palletjes die je in elkaar kon schuiven in plaats van schroefjes. Achter ben ik een knikkerbaan aan het bouwen. Tegenwoordig is het technisch lego."
Veel speelgoedmusea tonen ouderwetse collecties. "Kinderen en hun ouders hebben daar steeds minder mee. Waar de meeste speelgoedmusea stoppen, bij de opkomst van het moderne blik, begin ik. Blikken speelgoed uit Duitsland, Japan en Hong Kong. Vrijwel alles was in mijn jeugd 'Made in Hong Kong'. Treinen kwamen nog wel uit Duitsland en poppenhuizen uit Europa, al verhuisde ook die productie meer en meer naar het verre oosten.."
"Ik speelde vroeger met meccano. Met schroefjes, boutjes en moertjes. Ruim honderd jaar geleden bedacht door Frank Hornby, een Amerikaanse boekhouder en tevens bedenker van de dinky toy. Mijn jeugdheld. Vroeger had ik nooit genoeg materiaal voor een hoge hijskraan. Nu wel. Veel heb ik bij elkaar gescharreld op rommelmarkten. Fischer technik en technisch lego hebben in de loop der jaren de plaats van meccano ingenomen. Kijk eens hoe mooi gemaakt, met kleine palletjes die je in elkaar kon schuiven in plaats van schroefjes. Achter ben ik een knikkerbaan aan het bouwen. Tegenwoordig is het technisch lego."
"In het Speelgoedkabinet wil ik kinderen iets mee geven. Alles is te koop in prachtige pakketten en dozen. Het mooiste is en blijft een stapel steentjes en je eigen fantasie. Van lego kun je alles maken. Van een idee in je hoofd tot een prachtig bouwwerk. Spelen met lego is denken met je handen. Twee jaar geleden heb ik deze lego vitrine volgebouwd. Drie maanden onafgebroken bouwen met lego. Zelfs buiten keek ik met een lego blik en was ik in gedachten al begonnen met bouwen. Spelen is het mooiste wat er is."
Hermans hart klopt. "Als je als volwassene een treintje vraagt of een locomotief, dan kunnen de meesten daar wel mee leven. Een doos lego is not done. Inmiddels is iedereen eraan gewend."
Vol trots gaat Herman me voor naar zijn collectie autootjes. "Vroeger was de wereld verdeeld in jongetjes met dinky toys en jongetjes die ze niet konden betalen. Ik had veel match box autootjes. Het was niet anders. In het kabinet staan er zo'n 1.500. In totaal heb ik er een kleine 3.000. Vanaf 1952. Dit was mijn eerste match box, een motor met zijspan, gekregen van kennissen toen ik vier jaar oud was. Vanaf mijn vijfde ging ik vrijwel dagelijks naar Mali, een enorme winkel in de Oudestraat met huishoudelijke artikelen en op de eerste verdieping speelgoed en een vitrine vol autootjes. Een hemel op aarde. Tot in mijn puberteit heb ik er mee gespeeld. Voor mijn achttiende had ik mijn eerste vitrine vol. Ik kocht ze van mijn zakgeld. Ingepakt als een cadeautje voor 'een neefje'. Ik schaamde me stiekem een beetje."
"Naast het spelen schrijf ik voor het blad modelauto. De historie van het speelgoed fascineert me. Overijssel kent een rijke speelgoedtraditie. Van oudsher waren hier veel meubelfabrieken te vinden en het afvalhout ging naar mensen die het minder breed hadden. Speelgoedfabrikanten als de SIO, Speelgoed Industrie Overijssel en Wildebras, een bekende poppenfabrikant uit Steenwijk.
"Misschien ben ik het meest trots op de modelbaan. Behalve de treintjes en de rails maak ik alles zelf. Van de bergen van piepschuim tot de boompjes en het schilderen van de popptjes en huisjes. Veel leeftijdsgenoten en jongeren verliezen het kind in zich. Zijn meer met internet bezig dan met hun handen. In het museum wordt iedereen weer even kind."
"Acht jaar geleden heb ik de deuren geopend. In de loop der jaren heb ik zo veel verzameld dat er iets moest iets gebeuren. Nog steeds breidt de verzameling zich uit en word ik gebeld door mensen die zich geen raad meer weten met hun speelgoed. Veelal ouderen die kleiner gaan wonen. Vaak zijn ze op bezoek geweest met hun kleinkinderen en schuiven ze een tasje door de deur of brengen een ton vol playmobil. Ik kan mijn geluk niet op."
Het Speelgoedkabinet is open tijdens vakanties op woensdag t/m zaterdag van 14.00 tot 16.00 uur en voor groepen op afspraak (038-3322894). Kijk ook op www.speelgoedkabinet.nl.
Foto: Richard Tennekes
Tekst: Willem Gunneman
Hermans hart klopt. "Als je als volwassene een treintje vraagt of een locomotief, dan kunnen de meesten daar wel mee leven. Een doos lego is not done. Inmiddels is iedereen eraan gewend."
Vol trots gaat Herman me voor naar zijn collectie autootjes. "Vroeger was de wereld verdeeld in jongetjes met dinky toys en jongetjes die ze niet konden betalen. Ik had veel match box autootjes. Het was niet anders. In het kabinet staan er zo'n 1.500. In totaal heb ik er een kleine 3.000. Vanaf 1952. Dit was mijn eerste match box, een motor met zijspan, gekregen van kennissen toen ik vier jaar oud was. Vanaf mijn vijfde ging ik vrijwel dagelijks naar Mali, een enorme winkel in de Oudestraat met huishoudelijke artikelen en op de eerste verdieping speelgoed en een vitrine vol autootjes. Een hemel op aarde. Tot in mijn puberteit heb ik er mee gespeeld. Voor mijn achttiende had ik mijn eerste vitrine vol. Ik kocht ze van mijn zakgeld. Ingepakt als een cadeautje voor 'een neefje'. Ik schaamde me stiekem een beetje."
"Naast het spelen schrijf ik voor het blad modelauto. De historie van het speelgoed fascineert me. Overijssel kent een rijke speelgoedtraditie. Van oudsher waren hier veel meubelfabrieken te vinden en het afvalhout ging naar mensen die het minder breed hadden. Speelgoedfabrikanten als de SIO, Speelgoed Industrie Overijssel en Wildebras, een bekende poppenfabrikant uit Steenwijk.
"Misschien ben ik het meest trots op de modelbaan. Behalve de treintjes en de rails maak ik alles zelf. Van de bergen van piepschuim tot de boompjes en het schilderen van de popptjes en huisjes. Veel leeftijdsgenoten en jongeren verliezen het kind in zich. Zijn meer met internet bezig dan met hun handen. In het museum wordt iedereen weer even kind."
"Acht jaar geleden heb ik de deuren geopend. In de loop der jaren heb ik zo veel verzameld dat er iets moest iets gebeuren. Nog steeds breidt de verzameling zich uit en word ik gebeld door mensen die zich geen raad meer weten met hun speelgoed. Veelal ouderen die kleiner gaan wonen. Vaak zijn ze op bezoek geweest met hun kleinkinderen en schuiven ze een tasje door de deur of brengen een ton vol playmobil. Ik kan mijn geluk niet op."
Het Speelgoedkabinet is open tijdens vakanties op woensdag t/m zaterdag van 14.00 tot 16.00 uur en voor groepen op afspraak (038-3322894). Kijk ook op www.speelgoedkabinet.nl.
Foto: Richard Tennekes
Tekst: Willem Gunneman